Καθαρές πόλεις δεν χτίζονται με apps

Παράτα το στο πεζοδρόμιο – κάποιος θα το μαζέψει. Ίσως

Εδώ και μερικές εβδομάδες, κοντά στη συμβολή της 28ης Οκτωβρίου με τη Μεσολογγίου, μια μεγάλη τζαμαρία στεκόταν ακουμπισμένη στο πεζοδρόμιο. Όχι μέσα σε κάποιο ορισμένο σημείο για ογκώδη αντικείμενα. Απλώς εκεί — εκτεθειμένη, παρατημένη. Το σκηνικό δεν είναι σπάνιο: στο ίδιο σημείο, κατά καιρούς, εμφανίζονται παλιά έπιπλα, κουφώματα, ακόμα και στρώματα. Ό,τι δεν χωράει στο σπίτι, βγαίνει στο πεζοδρόμιο, αδιαφορώντας για τον δημόσιο χώρο, λες και πρόκειται για επέκταση της προσωπικής αποθήκης μας.

Του Στρατή Μαζίδη

Σήμερα, που έτυχε να περάσω ξανά από εκεί, η τζαμαρία δεν υπήρχε. Ή μάλλον, υπήρχε σε κομμάτια. Θρύψαλα γυαλιού απλωμένα στο πεζοδρόμιο. Έπεσε από τον αέρα; Κάποιος την έριξε; Το αποτέλεσμα, όμως, είναι ίδιο: ένα ακόμα επικίνδυνο απομεινάρι αδιαφορίας στον αστικό ιστό.

Και εδώ ξεκινά ο προβληματισμός. Τόσες μέρες, κανένας υπάλληλος του δήμου δεν την είδε; Οδοκαθαριστές, απορριμματοφόρα, δημοτικά οχήματα — όλοι πέρασαν από μπροστά. Μήπως όμως το ερώτημα πέρα από το δήμο αφορά και εμάς;

Γιατί τελικά, ευθύνη δεν έχουν μόνο οι υπηρεσίες αλλά και οι ίδιοι οι δημότες, που συνεχίζουν να πετούν αντικείμενα στα πεζοδρόμια με τη βολική πεποίθηση ότι «κάποιος άλλος θα τα μαζέψει» είτε μιλάμε για το Δήμο [όπου η υπηρεσία εκτός από την υποστελέχωση, ενίοτε δε διαθέτει τα αναγκαία μέσα ενώ αποτελεί κι ένα ερώτημα κατά πόσο τα στελέχη της είναι υποχρεωμένα να απομακρύνουν το οτιδήποτε με κίνδυνο της σωματικής τους ακεραιότητας], είτε για όλους εκείνους που κυκλοφορούν στις γειτονιές αναζητώντας κάτι χρήσιμο ανάμεσα στα απορρίμματα.

Την ίδια ώρα, γίνεται πολύς λόγος για τις λεγόμενες «έξυπνες πόλεις» — με ψηφιακές εφαρμογές, live χάρτες αναφορών, ειδοποιήσεις σε πραγματικό χρόνο. Στην πράξη, όμως, τι νόημα έχουν όλα αυτά όταν δεν υπάρχει το ανάλογο προσωπικό για να επέμβει; Τι να την κάνεις την εφαρμογή που καταγράφει ένα πρόβλημα, αν κανείς δεν μπορεί να το λύσει εγκαίρως; Το πρόβλημα απλώς καταγράφεται — και παραμένει.

Η τεχνολογία από μόνη της δε σώζει τίποτα. Όσο in κι αν είναι μια εφαρμογή, εξίσου αποτελεσματικό μπορεί να είναι ένα μπλοκάκι. Ούτε οι πλατφόρμες, ούτε τα "smart" dashboards, ούτε οι εφαρμογές. Είναι εργαλεία, και τα εργαλεία χρειάζονται χέρια να τα χειρίζονται και ανθρώπους να τα αξιοποιούν. Χρειαζόμαστε όχι μόνο καλύτερες υποδομές, αλλά και καλύτερη νοοτροπία. Υπεύθυνους πολίτες και αποτελεσματικές υπηρεσίες. Όχι περισσότερα κουμπιά για να πατάμε, αλλά περισσότερους ανθρώπους που να νοιάζονται — και να πράττουν.

 Μέχρι τότε, η “έξυπνη πόλη” θα συνεχίσει να σκοντάφτει πάνω στα ίδια τα σκουπίδια της. Κυριολεκτικά.

Νεότερη Παλαιότερη